İran’a tek başına nasıl gidilir?

İran’a doğru yola çıkmaya hazır mısınız? Evet, yanlış duymadınız! Bu yazıda, İran’a tek başına seyahat etmeyi planlayanlara rehberlik edecek bilgiler bulacaksınız.

Neden İran?

Belki de tarihi dokusuyla büyüleyen şehirleri, belki de rengarenk çarşılarıyla göz kamaştıran atmosferi veya belki de misafirperver insanlarıyla kalpleri ısıtan kültürü… Ahenkli dilleri, yemekleri, eh bize yakon komşumuz yahu! İran’ı keşfetmek için pek çok sebep var!

Benim Hikayem:

Genelde ablamla birlikte geziyorum. Hiçbir zaman da tur firmalarıyla seyahat etmiyoruz. Mutlaka rastlamışsınızdır hani sırtlarında çantalarıyla gezen yabancı turistler var ya ha işte onlar gibiyiz biz de. Yani Türk kadınları da tek başına dünyanın her köşesine tek başına gidebiliyor.

Bu kez İran gezisinde dört kişiyiz. Yine aynı sistem herhangi bir tur firması ile değil kendi kendimize planımızı çizdik, uygun bileti kolladık ve yola çıktık. Dört kişiden biri ablam, biri yengem diğeri de yeğenim. Buraya hemen İran’a kadın olarak gitmenin çok rahat olduğunu yazmalıyım.

Tam gitme tarihimiz yaklaşınca maalesef Filistin’de başlayan soykırım canımızı sıktı. Gidip gitmeme konusunda bizden çok etrafımızdakiler tedirgin oldu. Biz bir an bile tereddüt etmedik. Şimdi düşününce iyi ki gelmişiz diyorum.

O zaman başlayalım mı?

Kaç gün yeterli olur? İran kaç günde gezilir?

İran gezisi planlarken en önemli kısım zamanı ve süresi. Çünkü İran büyük ve görülecek çok yer var. Şehirler arası mesafe uzun olduğundan ülke içi ulaşımları da hesaba katmalısınız.

Seyahat süresi elbette kişinin kendi zamanına göre değişir. Zaten İran’ı layıkıyla gezmek aylar alır. Yüzeysel olarak gezip göreyim süresi minimum sekiz ila on gün gibidir. Genelde tur firmalarının süresi de bu şekilde. Ancak bizim gibi sırt çantalı gezginlerdenseniz yani kendi planınızı kendiniz yapıyorsanız iş değişir.

Geniş bir zaman ayırdıysanız bu kez süre minimum onbeş gün olur. Benim fikrim ise üç hafta ideal olduğu yönünde. Bir kere turlarda olduğu gibi sizi kapıdan kapıya götürecek bir araç olmayacak. Kendiniz ulaşım, konaklama, yeme içme gibi detayları düşüneceksiniz. Gezip göreceğiniz şehirler birbirine uzak olduğu gibi görülecek yer de çok. Yani eksik gedik kalmasın derseniz ancak üç haftada İran gezilir. Ehh bu da sağlam bir efor demek. Ama gözünüz korkmasın İran’ da bir şehirden şehire gitmek çok da zor değil. İran’dan daha zorlarını görmüştüm.

İran’a gitmek için ideal dönem ne zaman?

Her mevsimin ayrı bir güzelliği olsa da İran aslında büyük bir kısmı çöl olan ülke. Bunu dikkate alarak özellikle Şiraz’ı görmek istiyorsanız ki görmelisiniz o zaman yazın gitmeyin. Haa kışın da kuzey soğuk olabilir bu durumda Tebriz civarı zorlar. Ee ne yapalım derseniz o zaman ülkeye iki kere gitmek bir seçenek. Yada sıcak soğuk denmeyecek tüm ülke gezilecek. Şahsi fikrim sadece yaz sıcağı zorlar onun dışında her mevsim gidilir.

Mevsim olarak sonbahar ve ilkbahar ideal. Mart ayı iyidir diyebilirim. Ancak akılda bulundurmakta fayda var, malum 21 Mart’ta Nevruz var ve bu İran’da çok önemli bir bayram. İnsanlar 2-3 hafta kadar tatil yapıyorlar ve birçok insan Nevruz zamanı İran’a geliyor. İranlılar şehirlerarası ordan oraya gidiyor. Bu nedenle bu tarihlerde uçak ve konaklama fiyatları biraz artabilir.

Bizim İran rotamız nasıldı? iran gezi rotası nasıl olmalı?

Süreyi belirlediysek, mevsimi seçtiysek İran rotasını nasıl oluşturalım kısmına geldik.

İran’a iki kere gitmeyi göze alırsanız Tebriz, Kazvin, Tahran ve Meshed kısmını bir gezide, İsfahan, Şiraz, Yezd yani ülkenin ortasını ayrı geziye planlayabilirsiniz.

Biz bir kez daha İran’a gideriz hatta karadan Tebriz’e geçeriz diye düşündük. Rotamızı Tahran’dan başlattık. Sırasıyla Kum, Kaşhan, İsfahan, Yazd, Şiraz, Keşm ve Hürmüz adaları şeklinde çizdik. Çizdik diyorum çünkü her gezi öncesi olduğu gibi kalemle basbayağı haritamı yine çizdim. Gideceğimiz yerleri belirledim. Defalarca değiştirdim ama olsun sonunda netleşti.

Yengem ve yeğenim Şiraz’dan Tahran’ a döndüler. Ben ve ablam onlardan birkaç gün daha fazla kalarak Bandar Abbas’a kadar inip adalara gittik. Dönüşü Bandar’ dan iç hatla Tahran ve akabinde İstanbul şeklinde ayarladık. Onlar ise Şiraz’dan Tahran’a dönüp İstanbul’ a geçtiler. Aslında ilk planım Bandar’dan Meshed’e uçmaktı. Sonra Nişabur, Tus’u görüp trenle Tahran’a geçmekti. Hatta Alamut kalesini de dönmeden gelmemek. Fakat hem sürenin uzaması hem de bir kerede İran’ı bitirmek yerine tekrar gelmemiz için bir sebebimiz olsun diye Meshed ayağını iptal ettik. Pişman değilim ama süreyi uzatıp planı uygulasak daha doğru olurmuş diye kendime de kızdım.

O yüzden zaman kısıtlamanız yoksa önereceğim şu planı not alınız.

İran’da 3 haftalık gezi planı önerisi

Üç haftalık program yapacak olsam şöyle yapardım. Tahran’da iki gün geçirerek ülke sistemine azıcık adapte olup iç hat bileti ile Keşm adasına ordan Hürmüz’ e geçilir. Hürmüz sonrası Bandar Abbas’da bir saat bile kalmadan Şiraz’ a gidilir. Sonra Yazd ve İsfahan’a gidilir. İsfahan’dan Meshed’e uçakla, trenle, otobüsle neyse artık gidip Nişabur ve Tus gezildikten sonra hızlı trenle Tahran’ a gelinir. Tahran’ a geldikten sonra Kum ve Kaşhan zaten Tahran’a yakın. Bu ikisi Kaşhan’ da konaklama yapılacak şekilde gezilir. Tahran’a dönüp Kazvin’e yani Alamut kalesine gidilir. Dilerseniz devam edip Zencan ve Tebriz’ e ordan da karayolula Van’a geçersiniz. Hızlı, zorlu ama yapılamaz değil. Bunun tam tersi yani Tebriz’ den başlanıp tüm ülkeyi de gezebilirsiniz. Şiraz’dan Türkiye’ye uçuşlarında olduğunun altını çizeyim. Ama Thy olduğundan birazcık pahalı. (daha doğrusu bana pahalı)

İran’a ulaşım – İran’da ulaşım

Ordan oraya ne güzel atladın ülkede ulaşım o kadar basit mi, dediniz, duydum. Hemen anlatıyorum, buyrunuz…

Biz istanbul – Tahran- İstanbul şeklinde Pegasus havayolları ile uçtuk. 17 gün süren gezimizin biletini gidiş dönüş 1837 TL’ sına aldık. Bagajsız biletti yani 8 kg uçak içi hakkımız vardı. Herhangi bir olay olur endişesiyle 31 TL ilave tarih değiştirme hakkı da almıştık. Neyse ki değiştirmemiz gerekmedi.

Karadan Van’ dan Tebriz’e geçebileceğiniz gibi farklı havayollarıyla da gidebilirsiniz. Tek tercih Pegasus ve Thy değil İran havayolları da gidiyor.

İran içinde ise karayolu ile sorunsuz şehirlerarası yolculuk yapacağınız gibi iç hat ile uçabilirsiniz de. Bu aşamada önemli olan konu biz turistlerin bilet almasının zorluğu. Gerçi zor dediysem iranlıların yardımseverliği ve iş bitiriciliği devreye girecek merak etmeyin. Diyelim ki otobüs bileti alacaksınız kaldığınız yer ister hotel, ister hostel isterse birinin evi olsun biri sizin için bilet alacaktır. İran’da yaygın kullanılan bir ağ sistemi var (aşağıda teknoloji başlığı altında göreceksiniz) ordan alıyorlar. Aynı şekilde uçak biletini de ancak bir İranlı sizin adınıza alabilir.

Biz Şiraz – Tahran ve Bandar Abbas – Tahran arasında iç hat uçuşu kullandık. Sorun yaşamadık, zamanında kalktı, rahat uçaklardı, sandviç servis edildi. Söylemeden geçmeyeyim iran’ın çok fazla havayolu firması var. İşinize yarar düşüncesiyle web sitelerinin adreslerini bırakıyorum. Bilet alamasanız da bakıp saatleri fiyatları kontrol edersiniz.

İran’daki havayolları firmalarından bazıları

• https://varesh.aero/
• https://karunair.ir/
• https://taban.aero/?lang=en
• https://www.zagrosairlines.com/
• https://www.iaa.ir/
• https://ataair.ir/
• https://www.qeshm-air.com/web2/?lang=en

Unutmadan diyelim ki Tahran’ a uçakla gittiniz ve şehir merkezine gideceksiniz. Ama nasıl?

Taksi ile gitmek ilk tercih. İlk dakikalar telefon hattınız yoksa ya da açılmadıysa birinden sizin için taksi çağırmasını rica edebilirsiniz. Havalimanı merkez 300 tümen yaklaşık 200 TL tutuyor. Kilometreye göre çok ucuz çünkü alan merkeze 50 km. mesafede. Biz iner inmez Türkçe konuşan bir delikanlı yardımı ile taksi çağırdık ve merkeze gittik. Fakaaat daha ucuz yöntemi de var o da metro.

Havalimanı metro istasyonuna (1 no’lu terminalin ilk katında) yaya tüneli ile ulaşabilmek mümkün. Terminal içerisinde yer alan sarı renkteki yönlendirme tabelalarını takip ederek ulaşabilirsiniz. Havalimanı ile şehir merkezi arası ulaşım hizmeti veren metro hattı 06.10 ile 20.10 saatleri arasında çalışıyor. Buna dikkat edin yeter. Hostelimizde tanıştığımız bir sürü gezgin gece yarısı Tahran’a inmiş ve alanda beklemişti. Çünkü gece otele gitseniz de check-in yapamayacak bekleyeceksiniz. O zaman neden alanda beklemeyesiniz?

Metroda bilet almak ise çok kolay gişelerden tek geçişlik alındığı gibi Tahran’ da çok vakit geçireceksiniz Ezpay denilen kartı alıp (1200 tümen) istediğiniz miktarı yükleyebilirsiniz. Hem otobüs hem metroda geçerli bu kart. Ama o kadar ucuz ki gerek bile duymayabilirsiniz, biz almadık. Onun yerine her binişte satın aldık. Bir gün gişe kapanmıştı görevli geçin allasen kaç paralık olay dedi. Eliyle işaret etti biz öyle demiş olduğunu tahmin ettik yani:)

İran’da şehirlerarası otobüsle ulaşım

İran’da petrol bol olunca ulaşım da geziyi etkilemeyen kalemlerden biri oluyor. Biz her şehre otobüs ile gittik. Otobüsler oldukça rahat. Fazla rahat bile denebilir öyle ki yatak olabiliyorlar. Koridor geniş ve bir tarafta iki kişilik diğer yanda bir kişilik koltuk olduğundan otobüste yolcu sayısı fazla değil. Bu güzel olduğu kadar bilet bulma açısından da riskli. Biz iran’a gitsek mi gitmesek mi diye yıllardır tedirginken dünyanın bir ucundan gelmiş turistleri görseniz şaşırırsınız. Genelde onların parası bizden daha da kıymetli olmasına rağmen otobüsle seyahat ediyorlar. Dolayısıyla özellikle turistik şehirler arasında dönem dönem bilet bulmak zor olabilir. Bunu dikkate alınız.

Peki bileti nasıl alacağız? Yine bir İranlı üzerinden bilet almaktan başka şansınız yok. O yüzden kaldığınız yerden rica edebilirsiniz. Onlar uygulama üstünden alıyorlar sizin mail adresinizi yazdıkları için onay size geliyor. Dilerseniz döküm vermelerinizi de istersiniz. Terminalde otobüs görevlisi elindeki listede ya da tabletinden bilet aldığınız görünüyor. Yani kağıt bilet kesmiyorlar. İran bu işlerde bizi feci sollamış, takdir ettim doğrusu.

İran içinde Ulaşım maliyeti

Tahran’da 5 otogar var ve İsfahan’a giderken Arjantin terminaline gitmelisiniz. İsfahan’ da iki, diğer şehirlerde bir otogar var. Biz Tahran’dan İsfahan’a taksi kiraladık çünkü yol üstünden Kum ve Kaşhan’a da uğramak istedik. Üstelik dört kişi olunca taksi ücreti bölüşülecekti. Biz taksiye Tahran-İsfahan arası için 2 milyon riyal yani 1500 tl verdik. Ayrıca yol üstünde Kum ve Abhaney köyüne ekstradan uğradığımız için 1,5 milyon riyal 1000 tl daha verdik.

Fakat bilginiz olsun diye size otobüs fiyatlarını çıkardım. Bu fiyatlar 2023 Kasım ayı kuruna göredir. Hemen not düşeyim bir de şayet gece yolculuğu yaparsanız fiyat düşebilir. Emin değilim ama perşembe ve cuma tatil günleri olduğundan bizim verdiğimiz belki çoktur. Yani daha ucuza da bulma şansınız var.

Tahran’dan İsfahan’ a 400 km civarı 157 tümen 105 TL kadar bir miktar.

İsfahan’dan Yazd’ e 350 km yolu 115 tümen yani 77 TL verdik.

Yazd’dan Şiraz’a 165 tümen yani 110 TL’sına 450 km yol gittik.

Şiraz’ dan Bandar Abbas’a 600 km civarı yolu 225 tümen yani 150 TL ödedik.

Şiraz Tahran uçak biletini 25 USD ve Bandar Abbas Tahran uçuşunu da 35 USD aldığımızı da ekleyeyim.

Özetle uçak hariç Tahran-İsfahan-Yazd-Şiraz arasını ortlama 15 Usd alabileceğinizi hesaplayabilirsiniz. Tahran’a dönüşü de hesaplayalım derseniz (bizim gibi uçakla dönmezseniz şayet) maksimum şehirler arası yolculuklara toplam 25 USD paranız gider. Anlaşılacağı üzere yol paraları neredeyse bedava.

İran’da Teknolojik konular – uygulamalar    

Bu başlık yazının belki en önemli kısmı çünkü İran’a gitmeden yapmanız gerekenler ve gider gitmez yapmanız gerekenlerini içeriyor.

Hat alma konusu çok önemli. Hattı alana iner inmez almanızı daha sağlıklı olacaktır. Ama şehir merkezinden de alabilirsiniz. Bilmeniz gereken sim kartı telefona takınca artık arama vb. İran hattı üzerinden oluyor. Fakat internet yok onun içinde yaklaşık 35 bin tümenlik kredi yükleniyor. Normal ATM’ den fiş gibi alıyor daha sonra bunları telefonumuzdan bir yerlere sms gönderip aktifleştiriyorlar. 1 aylık 5 gb interneti diyelim ki bir İranlı gidip alınca 2 dolar, turist hat alınca 9 dolar ödüyor.

…

VPN ; İran hattı aldığınızda İnstagram, Whatsup ve diğerlerini kullanabilmek için gerekiyor. Psiphon, Turbofast gibi uygulamalar önerdiler. Ancak dikkat edin uygulamalar 15 gün ücretsiz olabiliyorlar. Benim telefonum 15 güne gelince zor bağlanıyordu nasıl telaşlandım, görmeliydiniz. Sonra hostelde İspanyol bir delikanlı OstrichVPN diye farklı bir uygulama söyledi onu yükledim açıldı.

Snapp; taksi uygulaması, bu uygulamayı da Türkiye’deyken indiriniz. İran’a gelince bir İran hattınız açılınca kullanmaya başlayabilirsiniz. Örneğin normal taksi 100 tümen diyorsa bu uygulama sayesinde 40-50 tümen olacaktır.

Bulunduğunuz yeri ve gideceğiniz yeri işaretliyorsunuz. Uygulama size bir aracı yönlendiriyor. Fiyat, süre, plakası, şoförün adı sanı çıkıyor. Bazıları fotoğraflarını da yüklemiş kim gelecek anlayabiliyorsunuz. Aceleniz varsa fiyatı arttırarak daha çabuk geleni seçme şansınız da var. Vazgeçerseniz şayet şak diye işaretlersiniz olur biter. Kolay bir uygulama. Üstelik mesafeleri hele bir de bizim ülkemizdeki taksi ücretini karşılaştırırsanız ucuza geliyor. Tahran’da metroya, İsfahan’da da otobüse bindik. Onun dışında hep snapp’ ten taksi çağırdık.

Mapsme; çevrimdışı da çalışan bir uygulama dolayısıyla tüm gezilerinizde kullanabilirsiniz. Gitmeden önce İran kısmını yükleyiniz. Oradan otel, tarihi yerler, yeme-içme mekanlarına bakarsınız. İnternet arada koptuğundan bu uygulama ile çok rahat edeceksiniz.

Google çeviri; ise eliniz ayağınız olabilir belki ihtiyaç da duymayabilirsiniz. Ama gitmeden Farsça indirmenin mahsuru yok.

Alibaba.ir sitesi ve uygulaması; İranlılar buradan tüm biletlerin (uçak/tren/otobüs) saatlerine bakıyor ve biletleri alıyorlar. Siteyi açıp İranlılardan yardım istenebilir, unutmayın bu da İranlıların kartıyla işlem yapıyor. Onlar alır siz parasını verirsiniz. Genelde bize kaldığımız yerlerdeki çalışanlar biletimizi aldı.

İran’da Kalacak yer konusu

İran’da diğer ülkelerden farklı olarak Booking, Hostelworls, Airbnb gibi uygulamalardan rezervasyon yapılamıyor. Ancak ordan görüp beğenip internet sitesi üzerinden ulaşabilirsiniz. Bu başlık altında bizim kaldığımız hostellerin adresleri, telefonları veya instagram adreslerini bulacaksınız.

Biz gezilerimizin çoğunda hostelde konaklıyoruz. Bunun birkaç sebebi var. İlki genelde merkezi yerlerde oluyorlar, ikincisi daha ucuz oluyorlar. Asıl etken ise bizim gibi çok gezen insanlar hostelleri tercih ediyor. Dolayısıyla insanlarla gittikleri rotayı konuşup öneriler alabiliyoruz. Gitmeye değmez diyebiliyor, şurda bu ucuz bu pahalı, şunları tatmalısınız gibi öneriler paylaşabiliyorlar. Kısacası gezginin halinden gezen anlıyor.

Bütün bunları bildiğimiz için İran’da da hostelde kalmayı tercih ettik. Şiraz’da iki gece butik hotelde, Bandar Abbas’ta bir gece, Keşm adasında bir gece büyük otellerde ve Hürmüz adasında garajdan bozma bir odada kaldık. Yani her çeşit yerde uyuduk uyandık ve ama hepsinden memnun ayrıldık.

Tahran, İsfahan, Şiraz ve Yazd’de kaldığımız yerler eski tip geleneksel İran evi örnekleriydi. Yani eski konaklar şimdinin hotelleri olmuş. Hepsinin ortak noktası avlularının olmasıydı. Avludaki havuzları, yeşillikler ve sıcak çayın 24 saat hazır oluşu çok güzeldi. Hepsi şehrin tam merkezindeydi. Temizdi, saç kurutma makinası vardı, havlu veriliyordu, hepsinde kahvaltı dahildi. Hepsinde Wi-Fi vardı. Hepsi yardımseverdi, her işimize koştular. Hepsinde güvenilir şekilde uyduk uyandık mutlu mesut günler geçirdik.

Konaklama önerileri

Tahran ve İsfahan‘da aynı işletmede kaldık. Tahran’dan sonra İsfahan’ a gideceğimizden indirim de yapıldı. Dört kişilik, iki kişilik, sekiz kişilik odaları var. Kahvaltı dahildi. Heritage Hostel‘ buradan ulaşabilirsiniz. Tahran’ da kişi başı içinde banyosu olan 4 kişilik odada kahvaltı dahil 12.5 usd ödedik. İsfahan’ da ise iki kişilik ortak banyolu bungolovda kaldık, kahvaltı dahil 7 usd ödedik.

Yazd şehrinde ise profesyonellik olarak bir tık Tahran’a göre düşük olan ama fiyat ve kalite anlamında iyi bir yerde kaldık. Eski şehrin kalbindeydi ve bu çok önemli bir şey unutmayın. Friendly Hostele de buradan ulaşabilirsiniz. Kahvaltı dahil iki kişilik, banyolu odada kişi başı 7 usd ödedik.

Şiraz şehrinde ise iki farklı yerde kaldık. Birincisi Homayoun Butik Hoteldi iki gece kaldık, müthiş bir yerdi buradan bakabilirsiniz. Butik otelde 4 kişilik, banyolu odada kahvaltı dahil 10 usd ödedik.

Şiraz’da kaldığımız ikinci mekan Sohrab Hosteldi. 4 Kişilik banyolu odada kahvaltı hariç kişi başı 5 usd ödedik. Kahvaltı olmaması sıkıntı olmadı. Çünkü yakınında bir sürü fırın, market vardı ve halkın içine karışıp onlar sabah ne yiyorsa gidip bizde alıp yemiş olduk. Oranın bilgisine de şuradan ulaşabilirsiniz.

Bandar Abbas‘ta konaklamamız zorunlu bir kalıştı. Uçağımızı beklemek durumundaydık. Dolayısıyla fiyat ve performans kıyaslanınca iyi sayılan bir yerde kaldık. Gidecek birilerine yardımı olur diye adını yazıyorum Qods Hotel ve geceliğine kahvaltı dahil 11.5 usd ödedik.

Keşm ve Hürmüz adalarında konaklama

Qeshm – Keşm adasına gittiğimizde ise tercihimizi deniz kenarındaki hotellerden birinden yana kullandık. Bir gece kalınacak yer için iyiydi onda da kahvaltı dahildi. Adını ve telefonunu bırakıyorum. Qeshm Alaleh 2 International Hotel +98 76 3528 2046 Kişi başı kahvaltı dahil 8 usd

Hürmüz adasında ise işler karıştı. Çünkü bu ada küçücük ve genelde insanlar sabah gelip akşam dönüyorlar. yani İranlılar öyle yapıyor. Bizim gibi turistler ise ya çok pahalı olan bir işletme var orda kalıyor ya da köylülerin evlerinde. Onlar bu evlerde kalma işine hotel, hostel, oda kiralama dese de tamamen profesyonellikten uzak bir şey hayal edin.

Adaya iner inmez durumu kavradık az çok bilerek gitmiştik ama gördüğümüz ev şartları bizi zorlardı. O yüzden ilk bulduğumuz en azından denize yakın yerde kaldık. Adamın kiralık odam var dediği yer içine iki divan attığı neyseki WC’ nin ve elektiriğin olduğu garajdan bozma bir yerdi. Allah günah yazmasın da kıyafetlerle yattık kalktık. Mis gibi bir uyku çekmişiz o ayrı. Ücretine gelince sadece kişi başı 4 usd verdik.

Yukarıda bahsettiğim Maps.me uygulamasında adamın kendisine verdiği isim Local Guesthouse office. Bunu okuyunca insan aa ne güzel bir ofis var kalacak yeri kolay buluruz sanıyor. Alakası yoktu tahmin ederseniz. Yine de öyle böyle işimizi gördü. Gidecek olanlara ise benden büyük hizmet gelsin mi? Adada Türkçe konuşan Leyla’yı bulun o size nerde yemek yenir, nerde kalınır, ada nasıl gezilir yardımcı olur. Hemen sahilde kafe açtı. Biz oradayken boya badana vardı. Ama artık açık şuradan ona ulaşırsınız. Çok sevimli bir kız o küçücük adada size ilaç gibi gelecek.

İran’da yemek

Bu başlığın altını boş bırakmak en doğrusu. Nedenine gelince de canınız ne isterse gözünüze kestirdiğiniz, bütçenize uygun her yerde girip yeyin. Damak tadınıza uygun yemekler olduğunu farkedeceksiniz. Az çok kültürümüz yemek konusunda da benzer. Ha ama illa ne yiyelim derseniz safranlı pilav tatmadan olmaz. Soslu tavuklar, etler, kebablar bol kişnişli, kakuleli yemekler sizi bekliyor.

Gelelim benim en sevdiğim tatlara.

Ash-e Sabzi geleneksel sebze çorbası. En güzelini tabii ki evine davetli olduğumuz Sani yapmıştı. Fakat haklarını yemeyelim Şiraz’da kaldığımız butik hotelde enfes yapmışlardı. Sanıyorum daha çok Şiraz’ da ya da belki tüm ülkede kahvaltıda yeniliyor. Şiraz’ da sokakta insanlar sabah ekmek almaya çıkınca sokakta kilo ile satılan bu çorbadan alıyorlar. Evlerine, işlerine gidiyorlardı. Biz de bir sabah alıp hosteldeki kahvaltımızda yedik. Onun tadı da çok güzeldi.

Tahran’da ise öneri üzerine az gittik uz gittik Tecriş meydanına yakın sayılacak istanbul’ un Nişantaşısı gibi bir muhitte ash yedik. Yedi göbek aynı lokantada yapılıyormuş. Gerçekten de güzeldi ve orada insanların yediği başka şeyleri de denedik. Az az alıp denedik, hepsi güzeldi. Kısaca yemekleri denemekten çekinmeyeceğiniz bir ülke İran. Lokantanın adını da yazayım gidecek olanlara faydam olsun. Seyyed mehdiash&Haleem hatta en güzeli buradan instagram hesabına girebilirsiniz. Anlatmaya gerek yok görüyorsunuuuzzzz !

Peki siz de bizim gibi sokak yemeklerini sevenlerden misiniz? İran tam yeri demedi demeyin. Bir gün, falafel ki ben kendisinden Ortadoğu’ nun mucizesi diye bahsederim, yedik. Bir gün de haşlanmış iç bakla, pancar ve nohutun soslanarak el arabasında satıldığı bir yerden yedik. Şahaneydiler, off olsa da yesek be!

İran tatlıları

Sıra tatlıya gelsin mi? Birçok şerbetli tatlı, kek, şekerleme ile İran zaten şekerinizi kontrol edemediğiniz bir ülke olacak. O yüzden en azından hafif olanı size önermiş olayım.

Faloode ise en sevdiğim tatlı. İran genelinde bulursunuz ancak biz ilk yediğimiz yer olan Yezd’ de yapılanı diğerlerine göre daha çok sevdik. Bu tatlı gül suyu ile demlenmiş ince erişteler ile yapılıyor. MÖ 400 yılından günümüze kadar geldiğine inanılan bu lezzet, dünyanın ilk şerbetli tatlısıdır. Faloode, özellikle yaz aylarında şahane gider doğrusu. Üstüne sizin tercihinize göre şurup gezdirilerek servis ediliyor. Haa Yezd’ e özgü kurabiyeler vardı onlar da çok iyiydi. Aman az kalsın unutacaktım Kum şehrinde yapılan bir çeşit tatlı var, adı sohan. Bir ısırık almak neredeyse yetiyor enerji deposu mübarek.

Burada bahsi geçmeden bir İran yazısı olamaz dediğim Safranli Nebat şekerinden bahsedeyim. Granül şekeri safran iplikleriyle karıştırarak yaptıkları bir çeşit tatlandırılmış şekerdir. Kıtlama şeker yani bildiğiniz beyaz küp şeker daha yaygın kullanılsa da yine de nebat lüks bir dokunuş gibi denilebilir. Bana sorarsanız değişik görüntüsü dışında sadece İran’ da olması onu cezbedici yapan şey.

Bir tatlıdan daha bahsedeyim Zoolbia ya da diğer bir adı ile zülbiye tatlısı; Orta Doğu ve Güney Asya mutfağında popüler. Özellikle İran, Afganistan, Pakistan ve Hindistan gibi ülkelerde yaygın olarak tüketilir. Hamur şerbetine batırılarak kızartılan hafif çıtır bir tatlı.

İran’da içecekler

İçeceklere çaycılar yaşadı diyerek başlamak istiyorum. Çay bizdeki gibi yaygın üstelik bizim gibi ince belli bardakta servis ediliyor. İnternette rastladığım ama İranlılardan teyit etmediğim enteresan bir bilgiyi de yazayım. Hani bizim eski kahvehanelerde olan şahane deseni olan çay tabakları vardır.

Fotoğrafını da koydum hatta gidip bir takım almalıyım ne de güzel bir tabak bu yahu! Neyse efenim bu tabağa “nalbeki” deniliyormuş. Acem çay tabağı olarak bilinen bu tabak, İran kültüründen geliyor. Kırmızı şekiller çayı olduğundan demli, tavşan kanı dediğimiz renkte gösteriyor. Yaldız aralıklar ise bir yandan çayın aşırı demli gözükmesini önlüyormuş. Müthiş değil mi? Konunun özeti İran’ da çay tiryakileri sıkıntı yaşamayacak.

Peki kahveciler ne yapacak, sakın üzülmeyin kahvenin en güzellerini bulacaksınız. Yazd kahvesi ise ülke genelinde en meşhur olanlarından. Ben kahveci değilim pek ama yeğenim Meryem içti, sevdi. Türk kahvesinin 12 saat pişirilmesinden sonra üstüne kakule ve İran’a özgü nebat şekeri eklenmesiyle yapılıyor. Günlük hayatta çok içilmediğinden bulacağınız yeri de tarif edeyim. Yazd’in ve İran’ın en büyük camilerinden biri olan Cuma camisinin hemen ana kapısının karşısında köşedeki kahveci halen geleneksel usulle yapıyor, orada içiniz.

Kakoo(kaku) bizdeki kanka gibi ve çok güncel bir kelimeymiş. Bunu bir gezginden duydum Ara ara kullanırsanız sempati kazanabilirsiniz ????

Efeeenimmm bir yazının daha sonuna geldik. Ağız tadıyla bitirelim istedim. Hoşunuza gittiyse yorumlarda yazarsanız sevinirim.

Hatta beni şuraya tıklatıp ulaşacağınız instagram ve az da olsa videolar yüklediğim Youtube kanalımdan da takip ederseniz acayip mutlu olurum.

Unutmadan bir diğer yazımı da okumak isterseniz şuradan ulaşabilirsiniz.

İran hakkında konuşalım

Hürmüz Adası – İRAN’ ın gökkuşağı

Keşm Adası – İRAN’ ın gözbebeği

Yezd – İRAN’ ın en güzel şehri

İsfahan – İRAN’ ın en meşhur şehri

Şiraz – İRAN’ ın gül ve şair şehri